Rozjemstwo
ROZJEMSTWO – rozstrzyganie zagadnień spornych przez rozjemców
ROZJEMCA – osoba doprowadzająca do ugody zwaśnione strony
Słownik Języka Polskiego PWN
W toku inwestycji, rozbudowy, remontu występuje wiele ryzyk i zagrożeń uniemożliwiających czy ograniczających prawidłowy przebieg procesu budowlanego. W wielu wypadkach wobec występujących różnic w relacji Zamawiający – Wykonawca, kończy się to sporem przed obliczem Sądu. Wielu z tych długotrwałych i kosztownych sporów można byłoby uniknąć, gdyby uczestnicy byli odpowiednio przygotowani do rozwiązywania ewentualnych problemów. Tak się najczęściej nie dzieje i tutaj powstaje miejsce dla rozjemstwa w SKB.
Przedmiotem sporu w przypadku umów na roboty budowlane co do zasady są:
- wysokość wynagrodzenia, rozliczanie robót budowlanych -38%
- zakres i jakość ,zasadność wykonanych robót -30%
- waloryzacja wynagrodzenia -19%
- terminy i zapisy umowne -13%
Czasami te problemy występują kaskadowo, w połączeniu czy implikacji lecz z całym przekonaniem należy stwierdzić, że ustalanie wysokości wynagrodzenia za roboty budowlane jest kluczowe. Nieprzypadkowo wynagrodzenie pozostaje na pierwszym miejscu, to przecież istota prowadzonej każdej działalności, za wyjątkiem działalności charytatywnych i pro publico.
Cele i misja Stowarzyszenia Kosztorysantów Budowlanych upoważniają do zaproponowania pewnych rozwiązań dla poprawienia relacji na rynku budowlanym.
Zalety rozjemstwa są liczne i niewątpliwe, z których należy wymienić się przede wszystkim:
- odformalizowaniu procesu;
- elastyczne procedury;
- oszczędności czasu;
- poufność.
Występują jednak i wady rozjemstwa, chociaż nie są one dotkliwe z punktu widzenia Stron sporu:
- nie przerywa biegu przedawnienia;
- nie wiąże kontraktowo Stron (chyba, że zostało to potwierdzone w umowie);
- nie może stanowić podstawy do egzekucji.
Kluczową sprawą staje się w tym procesie rozjemca – osoba zaufania publicznego, choć brak formalnego potwierdzenia tego stanu w obowiązujących normach prawnych. W naszym przypadku – rozjemstwa w strukturach SKB, to udzielanie opinii przez wybrana osobę / grupę osób mających odpowiednią wiedzę i doświadczenie.
Żelazna maksyma – Arbitraż nigdy nie będzie lepszy niż sami arbitrzy
Lista Rozjemców SKB
Zarząd Stowarzyszenia przygotował szczegółowe zasady powoływania na Rozjemcę SKB, gdzie precyzyjnie opisano sposób i formuły do oceny przygotowania merytorycznego kandydata. Kwestionariusz osobowy, zamieszczony na stronie internetowej, pozwoli na rzetelną i wszechstronną ocenę potencjalnego rozjemcy.
Decydujące znaczenie dla jakości pracy rozjemców, w myśl zasad, które zamierzamy rozpowszechniać i propagować ma:
- jakość pracy;
- kwalifikacje zawodowe;
- bezstronność;
- niezależność;
- przestrzeganie zasad etycznych (opanowanie , cierpliwość , umiar , szacunek).
Zachęcamy członków naszego Stowarzyszenia do czynnego udziału w procesie rozjemstwa i zgłaszania swoich kandydatur na Rozjemców SKB. Rozjemcą SKB może zostać Rzeczoznawca Kosztorysowy SKB, niekarany za przestępstwa umyślne, posiadający pełnię praw publicznych oraz:
- posiadający minimum 15 letnie doświadczenie w rozliczaniu robót budowlanych;
- wpisany na listę Rzeczoznawców Kosztorysowych SKB przez okres minimum 8 lat;
- mający doświadczenie w rozliczaniu robót budowlanych, a w szczególności ich weryfikacji oraz waloryzacji.
Dla wpisu na listę kandydat musi spełnić te warunki łącznie. Status Biegłego sądowego będzie dodatkowym atutem.
Kwestionariusz kwalifikacyjny
Nie należy zapominać również, że szczególne umiejętności członków naszego Stowarzyszenia dotyczą dziedziny kosztorysowania i rozliczania robót budowlanych i choć spory w kontraktach budowlanych dotyczą również jakości, zakresów, terminowości wykonanych prac, nasza ocena ogranicza się jedynie do pierwszej dziedziny – kosztorysowania.
Koodrynator do spraw rozjemstwa
Nadzór nad rozjemstwem w naszym Stowarzyszeniu prowadzi Koordynator ds. rozjemstwa, który jest powoływany i odwoływany przez Zarząd SKB.
Do zadań Koordynatora ds. rozjemstwa należy w szczególności:
- przyjmowanie od Rzeczoznawców Kosztorysowych SKB wniosków o wpis na Listę Rozjemców SKB, ich kompletowanie i opiniowanie, oraz przekazanie do Komisji kwalifikacyjnej celem wydania przez nią opinii o kandydacie;
- nadzór nad Rozjemcami SKB;
- przyjmowanie wniosków o rozjemstwo składanych przez Strony, zawierających krótki opis robót budowlanych, różnic stron w zakresie rozliczenia robót budowlanych, w tym waloryzacji rozliczeń, oraz innych wymaganych dokumentów w danej sprawie;
- w przypadku, gdy powyższe wnioski nie mogą być rozpatrywane – ograniczenie zakresu co do przedmiotu sporu bądź ich zwrot do Stron wraz ze stosownym uzasadnieniem;
- wskazanie składu Zespołu rozjemców/Rozjemcy SKB do rozpatrzenia sprawy i wydania Rekomendacji;
- sprawdzenie propozycji Rekomendacji przedstawionej przez Zespół rozjemców,
w szczególności w zakresie stosowania określonych w SKB procedur i standardów; - przekazanie Stronom Rekomendacji;
- informowanie Zarządu SKB o pracach związanych z rozjemstwem.
Uchwałą nr 12/2020 Zarządu SKB z dnia 16 lipca 2020 roku koordynatorem ds. rozjemstwa został Kol. Włodzimierz Cichewicz – Rzeczoznawca Kosztorysowy SKB, biegły sądowy 5-tej kadencji, doradca techniczno- ekonomiczny w Bankach i instytucjach finansowych, koordynator inwestycji, inspektor nadzoru zgodnie z przepisami PB – osoba, która przede wszystkim w każdej sytuacji szuka kompromisu korzystając z dość bogatego doświadczenia i możliwości , korzystnego nie tylko dla stron, ale również dla całej inwestycji.
Zasady rozjemstwa
Zasady przeprowadzania przez SKB procesu rozjemstwa, powoływania Rozjemców SKB lub Zespołu rozjemców i wydawania Rekomendacji dotyczących rozliczania robót budowlanych zostały przyjęte Uchwałą nr 9 Walnego Zgromadzenia Delegatów i Członków Stowarzyszenia Kosztorysantów Budowlanych w dniu 25 czerwca 2020 roku.
W dniu 10.06.2021 roku Uchwałą nr 10/2021 Walnego Zgromadzenia Delegatów i Członków Stowarzyszenia Kosztorysantów Budowlanych zostały wprowadzone zmiany w zasadach rozjemstwa SKB dotyczących rozliczania robót.
Zgodnie z wyżej przywołanymi zasadami postępowanie rozjemcze jest postępowaniem, które ma na celu zakończenie sporu poprzez osiągniecie przez Strony porozumienia zgodnego z zasadami etyki i przepisami prawa. Rekomendacje dotyczyć będą w szczególności rozliczania robót budowlanych. W uzasadnionych przypadkach rekomendacje wydawane będą po uwzględnieniu:
- prawidłowości ich wykonania;
- oceny ich jakości;
- zgodności wykonanych robót z projektem;
- zakresu typowania robót budowlanych do wyceny.
- Proces ten może odbywać się z udziałem i na podstawie oddzielnych opracowań specjalistycznych.
Proces rozjemstwa nie obejmuje:
- opiniowania zapisów umów i kontraktów na roboty budowlane;
- rozliczenia usług i dostaw.
Nie należy jednak wykluczać, iż rozstrzygnięcia i oceny Rozjemców/Zespołu rozjemców SKB posłużą do opracowania szerszego dokumentu z udziałem osób/organizacji posiadających odpowiednie przygotowanie merytoryczne.
W skład Zespołu rozjemców mogą być powoływani Rozjemcy SKB bądź w szczególnych przypadkach wymagających wiadomości specjalnych Rzeczoznawcy Kosztorysowi SKB spoza Listy Rozjemców SKB, a także Rzeczoznawcy lub członkowie innych stowarzyszeń, organizacji, izb branżowych.